Nergens heeft de inplanting van een Museum voor Hedendaagse Kunst zoveel impact gehad op een buurt, op een stad, als in Antwerpen
Danny Devos is kunstenaar in Antwerpen. Hij pleit voor het behoud van het Museum voor Hedendaagse Kunst in zijn stad.
Wie in Antwerpen 100 jaar terugkijkt komt Boem Paukeslag uit bij Paul Van Ostaijen, die met zijn kornuiten Paul Joostens, de gebroeders Jespers en componist Jef van Hoof een ‘artistiek genootschap’ vormden. Sindsdien hebben talloze avantgardistische bewegingen hun oorsprong in Antwerpen gevonden. Zowat elke beweging trad ook buiten de paden van het artistieke parcours en had een invloed op de samenleving.
De zolder van het Hessenhuis wordt dankzij de beweging G58 een platform voor tentoonstellingen, toneel en dans, poëzie, lezingen en debatten.
Niet veel later groeien de happenings van Panamarenko en Hugo Heyrman uit tot een sociale beweging die de kernstad bevrijden van de auto en teruggeven aan de bewoners.
Nog later ijvert de kunstenaarsvereniging VAGA door middel van een bezetting van het Koninklijk Museum voor Schone Kunsten voor een Museum voor Hedendaagse Kunst. Het rechtstreekse gevolg is dat Koning Boudewijn het Koninklijk Paleis op de Meir een culturele bestemming geeft, ten behoeve van de kunstenaars.
25 jaar geleden bezette een groep kunstenaars datzelfde Koninklijk Paleis met eisen voor tentoonstellingsplekken, kunstenaarsateliers, en een statuut ter sociale bescherming van de kunstenaars. Overleg met de toenmalige Minister en Schepenen van Cultuur leverde op: het NICC kunstencentrum - gerund door kunstenaars, een atelierbeleid voor Antwerpen en een federaal Kunstenaarsstatuut voor alle kunstenaars.
Die 100 jaar vurige kunstactiviteit in Antwerpen heeft ervoor gezorgd dat Antwerpen al die tijd de culturele hotspot van België en later Vlaanderen werd. Nergens is de kunstenaarspopulatie zo groot en actief als in Antwerpen. Nergens is het galeriewezen zo boeiend als in Antwerpen. Nergens is het ontstaan van kunstenaarsinitiatieven en broedplekken zo vruchtbaar als in Antwerpen. Nergens heeft de inplanting van een Museum voor Hedendaagse Kunst zoveel impact gehad op een buurt, op een stad als in Antwerpen. Nergens hebben kunstenaars, galeristen, verzamelaars, kunstminnaars, maar ook cafébazen, restauranthouders, designwinkels, koffie- en cocktailbars zo de handen in elkaar geslagen om een stadsdeel in een mum van tijd om te toveren van een ruige woestijn tot een levendig amalgaam van sociale activiteit.
Vroeg of laat culmineert al dat artistieke broedwerk in de plek waar het thuishoort: in een Museum voor Hedendaagse Kunst. Net zoals de werken van Rubens terechtkwamen in permanente kerken, kathedralen en musea, net zoals de drukwerken van Plantin en Moretus zorgvuldig bewaard worden in een Plantin en Moretusmuseum, net zoals de volkskundige geschiedenis van Antwerpen bewaard wordt in een Museum aan de Stroom, net zoals de Antwerpse literaire geschiedenis bewaard wordt in een Letterenhuis, net zoals de invloedrijke Antwerpse Modegeschiedenis bewaard word in een Modemuseum, verdient ook de belangrijke geschiedenis van de hedendaagse kunst bewaard te worden in een museum. In een Museum voor Hedendaagse Kunst dat die geschiedenis verzamelt, bewaart, toont, historisch onderzoekt en deelt met de hedendaagse maatschappij. En dat niet alleen voor Antwerpen, voor Vlaanderen, voor België, maar voor de hele wereld!
Met het behoud van dat Museum voor Hedendaagse Kunst in Antwerpen kan Caroline Gennez in een moedig moment van herbeslissing haar Cultuurministerschap nog in de geschiedenis beitelen.
Danny Devos
Kunstenaar in Antwerpen
Deze tekst verscheen als mening in De Morgen.
Nowhere else has the establishment of a Museum of Contemporary Art had such an impact on a neighbourhood, on a city, as in Antwerp
Danny Devos is an artist in Antwerp. He advocates for the preservation of the Museum of Contemporary Art in his city.
Looking back 100 years in Antwerp, we come across Boem Paukeslag by Paul Van Ostaijen, who formed an “artistic society” with his mates Paul Joostens, the Jespers brothers and composer Jef van Hoof. Since then, countless avant-garde movements have found their origins in Antwerp. Almost every movement also strayed from the beaten artistic path and had an impact on society.
Thanks to the G58 movement, the attic of the Hessenhuis became a platform for exhibitions, theatre and dance, poetry, lectures and debates.
Not long after, the happenings of Panamarenko and Hugo Heyrman grew into a social movement that liberated the city centre from cars and gave it back to the residents.
Later still, the artists' association VAGA occupied the Royal Museum of Fine Arts to campaign for a Museum of Contemporary Art. The direct result was that King Baudouin gave the Royal Palace on the Meir a cultural purpose, for the benefit of artists.
Twenty-five years ago, a group of artists occupied that same Royal Palace with demands for exhibition spaces, artists' studios, and a statute for the social protection of artists. Consultations with the then Minister and Aldermen of Culture resulted in the NICC arts centre - run by artists, a studio policy for Antwerp, and a federal Artists' Statute for all artists.
Those 100 years of fervent artistic activity in Antwerp ensured that Antwerp became the cultural hotspot of Belgium and later Flanders. Nowhere else is the artist population as large and active as in Antwerp. Nowhere else is the gallery scene as exciting as in Antwerp. Nowhere else is the emergence of artist initiatives and breeding grounds as fruitful as in Antwerp. Nowhere else has the establishment of a Museum for Contemporary Art had such an impact on a neighbourhood, on a city, as in Antwerp. Nowhere else have artists, gallery owners, collectors, art lovers, but also café owners, restaurant owners, design shops, coffee and cocktail bars joined forces to transform a district from a rough desert into a lively amalgam of social activity in no time at all.
Sooner or later, all this artistic creativity culminates in the place where it belongs: in a Museum for Contemporary Art. Just as Rubens' works ended up in permanent churches, cathedrals and museums, just as Plantin and Moretus' printed works are carefully preserved in a Plantin and Moretus Museum, just as the folkloric history of Antwerp is preserved in a Museum aan de Stroom, just as Antwerp's literary history is preserved in a Letterenhuis, just as Antwerp's influential fashion history is preserved in a Fashion Museum, the important history of contemporary art also deserves to be preserved in a museum. In a Museum for Contemporary Art that collects, preserves, displays, historically researches and shares that history with contemporary society. And not only for Antwerp, for Flanders, for Belgium, but for the whole world!
By preserving that Museum for Contemporary Art in Antwerp, Caroline Gennez can, in a courageous moment of reconsideration, carve her Ministry of Culture into history.
Danny Devos
Artist in Antwerp
This text appeared as an opinion piece in De Morgen.
No comments:
Post a Comment